خودرو از بخش‌ها و قطعات بسیار و گاه پیچیده تشکیل شده است. آشنایی با قطعات مهم و کلیدی خودرو و چگونگی تعمیر آن‌ها می‌تواند بسیار مفید و کاربردی بوده و باعث شود در بسیاری از مواقع، از خسارات و آسیب‌های جدی به آن قطعه جلوگیری شود.. یکی از قطعات مهم خودرو که در دسته قطعات سیستم سوخت‌رسانی خودرو به شمار می‌رود، کاربراتور نام دارد. در این مطلب به طور کامل در خصوص کاربراتور خودرو و چگونگی عملکرد و همچنین تعمیر آن صحبت می‌شود. پس اگر تمایل دارید که اطلاعات بیشتری در این زمینه داشته باشید، حتما ادامه این مطلب را بخوانید.
کاربراتور خودرو چیست؟
از بخش‌های مهم سیستم سوخت‌رسانی خودرو باید به کاربراتور ( carburateur ) خودرو یا همان انژکتور اشاره شود. در خودروهایی با سیستم احتراق داخلی، دو مدل سیستم سوخت‌رسانی برای کارکرد موتور خودرو وجود دارد. یکی از این مدل‌ها سیستم انژکتوری نام دارد و نوع دیگر آن با نام سیستم سوخت‌رسان کاربراتوری شناخته می‌شود. گفتنی است که این مدل سیستم معمولا در خودروهای قدیمی مورد استفاده قرار می‌گرفتند و دیگر خبری از آن‌ها در خودروها روز دنیا نیست.
در حقیقت قبل از بکارگیری ECU و کامپیوتر در ماشین‌ها، از سیستم کاربراتور در ماشین‌ها استفاده می‌شد و این بخش جزء مهم و همیشگی از خودروهای بنزینی به شمار می‌رفت. کاربراتور خودرو را اکنون می‌توان در خودروهای قدیمی و کارکرده پیدا کرد؛ این قطعه در سال 1885 توسط کارل بنز اختراع شد و وظیفه اصلی آن فراهم کردن شرایطی برای فعالیت موتور بود. در حقیقت این بخش باید سوخت‌رسانی را به سمت موتور برساند و با ترکیب سوخت و هوا، شرایط را برای فعالیت موتور فراهم کند.
آشنایی با وظایف کامل کاربراتور خودرو
اما وظایف کاربراتور خودرو شامل چه مواردی هستند؟ اصلی‌ترین وظیفه این بخش از سیستم سوخت‌رسانی خودرو، مخلوط کردن هوا و سوخت متناسب با شرایط موجود و در اختیار قرار داردن آن برای موتور است. این فرآیند باید در زمان کوتاهی شکل گرفته و انجام شود. یکی دیگر از وظایف این بخش، کاهش و بهینه کردن مصرف سوخت در شرایط معمولی موتور است. همچنین این قطعه باید حداکثر قدرت موتور در زمانی که تحت باز زیادی است را فراهم کند.
روشن شدن موتور در درجه حرارت‌های کم و زیاد و در هوای سرد و گرم، تنظیم فعالیت موتور در شرایط با دور کم و همچنین پایدار نگه داشتن تنظیمات اعمالی روی آن و قابلیت تنظیمات مجدد با توجه به شرایط مختلف از جمله وظایف دیگر این بخش است.
اجزای مختلف کاربراتور خودرو
در این بخش از معرفی کاربراتور خودرو، به معرفی بخش‌های مختلف آن می‌پردازیم. این بخش یکی از اجزای سیستم پیچیده سوخت‌رسانی است و خود از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. البته ممکن است اجزای اشاره‌شده در همه کاربراتورها موجود نبوده و در برخی از آن‌ها وجود داشته باشد.
اما به طور کلی محفظه گاز، ساسات، بدنه، محفظه راه‌انداز، پمپ شتاب‌دهنده، ونتوری یا گلوگاه، ژیگلور یا مجرای خروج سوخت و… از جمله اصلی‌ترین بخش‌های این قطعه هستند.
با این که در خودروهای امروزی چنین بخشی وجود ندارد، اما در انواع پیشرفته‌تر کاربراتور خودرو، بخش‌هایی همچون فیلتر بنزین، شناور بنزین، سنسور دور موتور و… وجود دارد.
چگونگی عملکرد کاربراتور
حال ممکن است با این سوال روبرو شوید که این بخش مهم از سیستم سوخت‌رسانی خودرو چگونه عمل می‌کند؟ به صورت کلی برای این که کاربراتور خودرو شروع به عمل کرده و وظایف خود را انجام دهد، باید در مجرای خروجی سوخت خلاء ایجاد شود. این خلاء مورد نیاز توسط ونتوری به وجود می‌آید. با باز شدن دریچه یا صفحه گاز، هوا به دلیل مکش سیلندر به کاربراتور رفته و در محیط ونتوری جریان می‌یابد. در زمانی که هوا از ونتوری در حال عبور است، به دلیل کم شدن سطح قطع، سرعت بالا رفته و فشار کاهش می‌یابد.
چنین تغییراتی خلاء لازم برای کارکرد کاربراتور را تولید می‌کنند. در ادامه مجرای سوخت که متصل به ونتوری است سوخت را وارد کرده و با هوای موجود ترکیب می‌کند. این ترکیب هوا و سوخت به سیلندر رفته و اشتعال این ترکیب با کمک جرقه شمع به وجود می‌آید. در حقیقت این قطعه مهم از سیستم سوخت‌رسانی دارای ورودی هوا، خروجی سوخت و هوا و مسیری بین این دو است. مسیر موجود در میانه راه باریک شده که به این فضای باریک‌شده ونتوری گفته می‌شود. سوخت خودرو نیز به وسیله پمپ از ژیگلور به این فضای باریک وارد می‌شود.
حال با رسیدن هوا به مسیر باریک، سرعت آن بالا می‌رود و با این افزایش سرعت و کاهش فشار شرایط ورود سوخت به وجود می‌آید. حال ترکیب مورد نیاز برای سیلندر آماده شده و به آن وارد می‌شود. خروجی، با فشار پدال گاز، بازتر می‌شود و این باعث می‌شود که ترکیب بیشتری از هوا و سوخت وارد سیلندر شده و سوخت مورد نظر برای موتور را تامین کنند.
مشکلات کاربراتور خودرو
یکی از مشکلات کاربراتور خودرو، وابستگی زیاد آن به شرایط آب و هوایی و جوی است. همین عامل باعث می‌شود که رانندگان با چنین خودروهایی، همواره نگرانی در خصوص آب و هوا و جو را داشته باشند. در بسیاری از مواقع افراد در شرایط سخت جوی و سرمای زمستان با این خودروها در مسیر گیر کرده و امکان تعمیر خودرو نیز برای آن‌ها فراهم نبود. پیدا کردن تعمیرگاه و فردی که بتواند کمکی در این زمینه کند نیز خود مشکل بزرگ و نگران‌کننده‌ای بود.
یکی دیگر از مشکلات این بخش، نرسیدن سوخت به سیلندرها است. در حقیقت همانطور که می‌دانید رساندن سوخت به سیلندر مهم‌ترین وظیفه این قطعه است. اما مشکلی که در این میان وجود دارد آن است که این قطعه سوخت را به سیلندرهای نزدیک‌تر انتقال می‌دهند و این باعث می‌شود به سیلندرهای دورتر سوخت کمتری برسد.
ترکیب شدن نامنظم سوخت و هوا از دیگر مشکلات این قطعه است. با توجه به این که نوع این ترکیب که یکی مایع بوده و دیگری گاز است، با هم تفاوت دارد، میزان ترکیب شدن آن‌ها به طور مناسب و منظم تنها در شرایط خاص امکان دارد. همچنین این مورد به شرایط محیط نیز بستگی دارد و کاربراتور قطعه‌ای است که به طور کامل با هوا در ارتباط است.
باید گفت همین مشکلات و عیب‌ها در نهایت باعث شدند که این بخش از سیستم سوخت‌رسانی خودروها حذف شده و دیگر در خودروهای جدیدتر اثری از این قطعه وجود نداشته باشد.
نکات مهم پیش از تعمیر کاربراتور
برای تعمیر کاربراتور خودرو، ابتدا باید به نکات و موارد مهمی توجه شود. در این بخش سعی می‌شود موارد مهم و مرتبط با این مورد به طور کامل بررسی شود.
پیش از تعمیر، باید حتما مطمئن شوید که مشکل خودرو شما به همین بخش مرتبط است. بنابراین در باز کردن این بخش عجله نکنید و بعد از اطمینان کامل این فرآیند را آغاز کنید. چرا که در غیر این صورت ممکن است این قطعه با مشکلات جدید و بزرگی روبرو شود. حال باید مطمئن شوید که خودرو مشکلاتی همچون مشکلات برقی نداشته باشد؛ چرا که اشکالات دیگر خودرو ممکن است شما را به اشتباه بیندازد.
باید توجه کنید که مشکل در منیوفولد هوا خودرو باعث عملکرد نامناسب خودرو در سرعت کم می‌شود و این مورد موضوع مهمی در تعمیر کاربراتور خودرو به شمار می‌رود. همچنین باید در تشخیص دادن ژیگلورها و سیم‌ها دقت زیادی کرده و آن‌ها را با یکدیگر اشتباه نگیرید. در نهایت پیشنهاد می‌شود در صورتی که مهارت و تجربه کافی در خصوص تعمیر این بخش مهم از خودرو را ندارید، به هیچ عنوان اصراری روی تعمیر آن نداشته باشید؛ چرا که آسیب‌های شدیدی را به خودرو خود وارد خواهید کرد.
روش تعمیر کاربراتور چیست؟
اما برای تعمیر این قطعه از سیستم سوخت‌رسانی خودروها چه روش‌هایی وجود دارد؟ با دقت به کاربراتور خودرو، متوجه وجود پیچ تنظیم در آن می‌شوید. این پیچ، مقدار سوخت ورودی به قطعه را تنظیم می‌کند. همچنین در این قطعه دریچه‌ای نیز به چشم می‌خورد. این دریچه هم وظیفه دارد که میزان هوا و فشار وارده به موتور را تنظیم کند. به دلیل حساسیت این بخش به آب و هوا و شرایط جوی، باید در روزهای سرد و گرم شرایط باز شدن دریچه با هم متفاوت باشد.
در مجموع کاربراتور سیستم پیچیده و عجیبی ندارد و این ممکن است کار تعمیر آن را هم ساده‌تر کند. برای اطمینان از تعمیر صحیح کاربراتور، باید آن را در تشت بنزین به صورت کامل بشویید. همچنین واشرها و اورینگ‌ها را نیز باید به طور مرتب و هر 4 ماه یکبار عوض کرد. با انجام این کارها، سرعت و شتاب خودرو شما نیز بسیار بهتر و راضی‌کننده‌تر خواهد بود.
جمع‌بندی
کاربراتور خودرو یکی از بخش‌های بسیار مهم خودروهای قدیمی به شمار می‌رود و نقش تعیین‌کننده‌ای در سیستم سوخت‌رسانی این خودروها ایفا می‌کند. به طور خلاصه، برای دریافت سوخت مناسب به منظور کارکرد موتور، این قطعه باید به بهترین شکل ممکن عمل کند. در این مطلب به معرفی و بررسی چگونگی تعمیر این بخش پرداخته شد. برای تعمیر اصولی و درست این قطعه، بهتر است که با پیش‌تر با آن به صورت کامل آشنا شده و بعد از اطلاع از چگونگی کارکرد آن، روش‌های مناسبی برای تعمیر این قطعه را نیز آموزش ببینید.
